Planując weekendowy wypad do naszych południowych sąsiadów warto odwiedzić położony nieco ponad 50 km od Prudnika miasto Bruntal. Miłośnicy historii mogą w nim interesująco spędzić czas – szukając śladów panowania zakonu krzyżackiego zwiedzić m.in. imponujący zamek, a także średniowieczne kościoły.
Niewielkie, liczące ok. 17 tys. mieszkańców miasto, to stolica największego powiatu w granicach Kraju Morawsko-Śląskiego (należącego też do największych w całych Czechach). Nazywane bywa też „bramą Jeseników”, a to z racji swojego położenia w niedalekim sąsiedztwie najwyższych gór czeskich Moraw i Śląska, a także ich najwyższego szczytu, Pradziada (1492 m n.p.m.).
Mniej znane są jednak fakty dotyczące interesującej historii Bruntala, który jest najstarszym ośrodkiem miejskim w Czechach. Już w 1213 roku istniejąca tu osada uzyskała prawa miejskie, nadane przez króla Przemysła Otokara I Przemyślidę. Ówczesna nazwa „Freudental”, oznaczała „Radosną dolinę”. Swój rozkwit ośrodek ten do XVII w. zawdzięczał wydobyciu metali kolorowych, stąd nieprzypadkowo w herbie miasta widnieje postać górnika, a górujące nad miastem wzniesienie nosi nazwę Uhlířski Vrch – Szczyt Węglarza. Począwszy od XVII w. aż do zakończenia II wojny światowej miasto było siedzibą Zakonu Szpitala Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, znanego powszechnie jako zakon krzyżacki. Zakon wybrał miasto na swoją siedzibę, po otrzymaniu od cesarza Ferdynanda II włości skonfiskowanych protestantom.
Zwiedzanie miasta warto rozpocząć od rynku, w którego centralnym punkcie wzniesiono kolumnę maryjną, a nieopodal znajduje się również współczesna fontanna, będąca ulubionym miejscem zabaw dzieci. W jednej z kamienic przy rynku czynna jest ekspozycja prezentująca historię miasta od powstania do czasów współczesnych. Można tam obejrzeć dokument lokacyjny Bruntala, fotografie historycznych miejsc, a także m.in. makiety ważnych obiektów, m.in. bruntalskiego pałacu. Ciekawostką dla miłośników historii II wojny światowej będzie również balkon, na którym podobno stał kiedyś wódz III Rzeszy.
Obowiązkowy punkt zwiedzania to również kościół farny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, położony tuż obok rynku i bruntalskiego zamku. Znajdują się w nim pamiątki historyczne po zakonie krzyżackim, w tym zabytkowy ołtarz i epitafium wielkiego mistrza Johanna Caspara von Ampringena (1664-1684). Po reaktywowaniu przez zakon krzyżacki działalności w Czechach, w latach 90. ubiegłego wieku, kościół farny pozostaje pod opieką zakonu. Warto również zadać sobie nieco trudu i wejść po stromych schodach na dwudziestokilkumetrową wieżę, z której korony rozlega się malowniczy widok na całe miasto i okolicę.
Nieopodal położona jest inna historyczna perła Bruntala – pałac, który swój obecny barokowy wygląd zyskał pod koniec XVIII w. Wcześniej w jego miejscu wznosił się średniowieczny zamek. Obecnie w pałacu siedzibę ma muzeum powiatowe. Okazała budowla, zbudowana na planie trójkąta, składa się z ponad stu pomieszczeń. Dla zwiedzających udostępniono jest jedynie ich trzecia część, ale i tak zawiera ona bogatą kolekcję historycznych pamiątek po zakonie krzyżackim. Na uwagę zasługuje bogaty zbiór mebli, przedmiotów użytkowych, niezwykle bogata biblioteka, wraz z zabytkową aparaturą astronomiczną, czy chociażby liczne malowidła ścienne. oraz obszerna sala balowa. Pałac posiada również ozdobiony krużgankami dziedziniec z zabytkową studnią. W bezpośrednim sąsiedztwie pałacu znajduje się również rozległy park, ozdobiony rzeźbami.
Warto zobaczyć także zbudowany na szczycie wznoszącego się ponad miastem Szczytu Węglarza barokowy kościół Panny Marii Pomocnej, a także prowadzącą na szczyt czterorzędową aleję lipową oraz wzniesioną w tym miejscu drogę krzyżową. Wzgórze jest nie tylko doskonałym punktem widokowym. Samo również prezentuje się okazale, także w nocy, kiedy włączana jest iluminacja świetlna, finansowana z budżetu miasta.
Atrakcyjne położenie i sąsiedztwo ośrodków sportów zimowych, masywu Pradziada, a także lezącego u jego podnóża uzdrowiska Karlova Studánka, słynącego m.in. z domów zdrojowych i czystego powietrza i leczniczych wód geotermalnych, czyni z Bruntala także znaczący ośrodek turystyki, oferujący liczne formy aktywnego wypoczynku. O tym jednak w kolejnym numerze gazety.